Oμογένεια

Ματεσαίοι μετανάστες στην Αμερική 1900 - 1920

Στο άρθρο αυτό παρουσιάζουμε το αποτέλεσμα μιας μακροχρόνιας έρευνας που έγινε με αντικείμενο τους Ματεσαίους μετανάστες που έφθασαν στην Αμερική ανάμεσα στο 1900 και το 1921. Τα στοιχεία που παρατίθενται βγήκαν με σκληρή και επίπονη δουλειά, ψάχνοντας στα αρχεία των ΗΠΑ για τον καθένα ξεχωριστά.
Η δυσκολία στην έρευνα οφείλεται στο ότι ψάχνεις τον κάθε ένα ξεχωριστά για να τον βρεις σε αρχεία με 300.000 μετανάστες, που είναι γραμμένοι σε ξεχωριστές καρτέλες ανά άφιξη πλοίου (δηλαδή δεν είναι όλα μαζί τα ονόματα).

Μεγαλύτερη δυσκολία είναι στο ότι στα αρχεία των Αμερικάνων, αυτός που τα μετέτρεψε σε σύγχρονη μορφή έγραφε τα ονόματα όπως νόμιζε ότι διαβάζονταν από μια καλλιτεχνική γραφή που τα είχαν γράψει τότε. Για παράδειγμα ο παππούς μου Αριστείδης Αλεξόπουλος έχει περάσει στα σύγχρονα αρχεία με το όνομα "Ανιστ. Αλεσεόπουλος". Πώς να τον βρεις;

Από την έρευνα αυτή προέκυψε το εντυπωσιακό γεγονός ότι σε αυτή την εικοσαετία πήγαν ως μετανάστες στις ΗΠΑ πάνω από 100 συμπατριώτες μας, ένα νούμερο πολύ μεγάλο για την εποχή, την απόσταση Ελλάδας - Αμερικής αλλά και τα συγκοινωνιακά μέσα που υπήρχαν. Ο μεγάλος αυτός αριθμός σημαίνει ότι υπήρξε μια πραγματική ανθρώπινη αφαίμαξη στο χωριό την εποχή εκείνη, καθώς όπως είναι κατανοητό, η συντριπτική πλειοψηφία αυτών ήταν νέοι και ενεργοί άνθρωποι. Ήταν η πρώτη μεγάλη μαζική μετανάστευση από το χωριό μας, της σύγχρονης εποχής και μάλιστα τόσο μακριά. Αντιλαμβανόμαστε από αυτό το γεγονός ότι η ζωή στο χωριό θα ήταν πολύ δύσκολη.

Ας επανέλθουμε όμως στην έρευνά μας. Για κάθε πλοίο που έφθανε στη Νέα Υόρκη, είχαν έναν μεγάλο κατάλογο όπου κατέγραφαν τον κάθε επισκέπτη.

Με το που έφτανε κάποιος μετανάστης με το πλοίο, στο νησί Έλλις Αϊλαντ (Ellis island) έξω από το λιμάνι της Νέας Υόρκης, οι Αμερικάνοι του έπαιρναν το ιστορικό και συμπλήρωναν καρτέλες με τα παρακάτω στοιχεία. Σαν παράδειγμα παρουσιάζουμε τα στοιχεία ενός συμπατριώτη μας για να γίνει κατανοητό το τι πληροφορίες συνέλεγαν τότε. Είναι πράγματι εντυπωσιακό το τι κατέγραφαν για κάθε έναν που εισερχόταν στη χώρα τους.

Η καρτέλα αυτή αντιστοιχεί σε μία άφιξη πλοίου και περιέχει τα στοιχεία 30 μεταναστών.

Α/Α (αύξων αριθμός): "12"
Επώνυμο/Όνομα: "Αλεξόπουλος Χαράλαμπος"
Ηλικία: "19"
Φύλο: "Α"
Έγγαμος: "όχι"
Απασχόληση: "εργάτης γης"
Ικανότητα γραφής/ανάγνωσης: "ναι/ναι"
Εθνικότητα: "Ελληνική"
Ράτσα / Λαός: "Έλληνας"
Τελευταία μόνιμη κατοικία: "Μάτεσι"
Όνομα & Διεύθυνση συγγενούς στη χώρα του: "πατέρας του Γεώργιος, Μάτεσι"
Τελικός προορισμός στις ΗΠΑ: "Μιλγουώκι"
Έχει εισιτήριο μέχρι τον τελικό προορισμό; "ναι"
Από ποιόν πληρώθηκε το εισιτήριο; "Μόνος του"
Έχει πάνω του 50$, αν όχι πόσα; "30$"
Ήταν ξανά στις ΗΠΑ, πότε και πού; "Όχι"
Σε ποιόν πηγαίνει σε ποια διεύθυνση; "428 Wellsst στον αδελφό του Πολύβιο Αλεξόπουλο"
Είναι πολυγαμικός; "όχι"
Είναι αναρχικός; "Όχι"
Φυσική κατάσταση υγείας: "καλή"
Ύψος: "1,65"
Όψη προσώπου: "σκούρα"
Χρώμα μαλλιών: "μαύρα"
Χρώμα ματιών: "γαλανά"
Στοιχεία ταυτότητας: "δεν έχει"
Τόπος γέννησης: "Μάτεσι Ελλάδα"
Ημερομηνία άφιξης στη Ν. Υόρκη: "25-3-1911"
Πλοίο άφιξης: "Αρζεντίνα"
Λιμάνι αναχώρησης: "Πάτρα"
Ημερομηνία αναχώρησης: "13-3-1911"

Στον παρακάτω πίνακα ευρίσκονται μαζεμένες όλες αυτές οι πληροφορίες, καθώς το μέγεθος της σελίδας του περιοδικού δεν επιτρέπει να τις παραθέσουμε όλες. Όπου υπάρχει κενό σημαίνει ότι δεν βρέθηκε ακόμη η καρτέλα του συγκεκριμένου συμπατριώτη, αλλά κάποιος άλλος τον αναφέρει ότι διαμένει στις ΗΠΑ.

Από τον πίνακα εξάγονται μερικά συμπεράσματα όπως:

Το πλοίο "Φρειδερίκος ο Μέγας" Ένα από τα μεγάλα πλοία της εποχής που έκαναν το ταξίδι Ευρώπη - Αμερική σε 14 ημέρες. Το συγκεκριμένο έκανε την απόσταση Νάπολη Ιταλίας - Νέα Υόρκη.

Ομογένεια

Οι πρώτοι Έλληνες στην Αμερική

Αίτηση ιθαγένειας

Επιστολή μετανάστη